Đình Phả Trúc Lâm

Thăng Long - Hà Nội từ lâu có một nơi thờ Tổ nghề da giày, đó là đình Phả Trúc Lâm. Di tích đình Phả Trúc Lâm hiện ở 40 phố Hàng Hành, phường Hàng Trống, quận Hoàn Kiếm, nằm trong khu phố cổ Hà Nội, rất gần với hồ Hoàn Kiếm. Di tích với tên đình Phả Trúc Lâm với chữ "Phả" có nghĩa là "gốc", còn Trúc Lâm là để ghi nhận về chốn tổ của nghề da giày. Trúc Lâm hiện nay là tên một thôn, thuộc xã Hoàng Diệu, huyện Gia Lộc, tỉnh Hải Dương. Trúc Lâm có tên nôm là làng Trám (hay Chám), có lúc được gọi là Phong Lâm, Tam Lâm - một địa phương có nhiều thế hệ thợ da giày nổi tiếng. Những người thợ da giày đã đem cái nghề của mình đến làm ăn sinh sống ở nhiều nơi. Khi đến Thăng Long thợ da giày đã quần tụ, lập phường thợ và xây dựng đình Phả Trúc Lâm để thờ Tổ nghề của mình. Các vị Tổ của nghề da giày được tôn thờ là Tiến sĩ Nguyễn Thời Trung và ba vị khác là Phạm Thuần Chánh, Phạm Đức Chính và Nguyễn Sĩ Bân. Theo nội dung văn bia còn lưu giữ ở đình đã cho biết: đình Phả Trúc Lâm được xây dựng đầu tiên được dựng bằng tre nứa đơn giản, sau đó được tu bổ và nâng cấp thêm vào đầu thế kỷ 20. Như vậy, rõ ràng đình được khởi dựng sớm hơn thời điểm mà văn bia đã nêu. Đình thờ Tổ nghề da giày có một kiến trúc khiêm tốn, quy mô vừa phải. Trải qua năm tháng và ảnh hưởng của chiến tranh, ngôi đình đã ít nhiều có sự đổi thay nhưng vẫn giữ được phong cách của kiến trúc truyền thống. Đình Phả Trúc Lâm từ xa xưa đã luôn được sự quan tâm của những người thợ da giày sinh sống ở Hà Nội cũng như ở các địa phương khác. Di tích càng đông vui và sầm uất hơn vào dịp tháng 2 và tháng 8 âm lịch là ngày giỗ Tổ. Trong những ngày này, thế hệ thợ da giày ở Hà Nội và các địa phương tụ họp về làm lễ tế Tổ, thăm hỏi và trao đổi kinh nghiệm nghề nghiệp. Đình Phả Trúc Lâm đã được Bộ Văn hoá và Thông tin công nhận xếp hạng Di tích lịch sử, kiến trúc nghệ thuật cấp Quốc gia ngày 06/01/1995.